OldCamera.pl

Lata dziewięćdziesiąte były niewątpliwym karnawałem pomysłów i wizji w polskiej kinematografii. Z jednej strony rodzimi twórcy w końcu mogli bez ogródek demaskować i rozliczać się z okresem komunizmu, z drugiej widzowie pragnęli oglądać w kinach dzieła wzorowane na hollywoodzkich produkcjach. "Nocne graffiti" w reżyserii Macieja Dutkiewicza było zdecydowanie bliższe tej drugiej opcji. Historia głównej bohaterki i postawa jej wujka wpisywały się w kanony amerykańskiego mainstreamu.

"Polowanie na muchy" Andrzeja Wajdy trochę się zestarzało i dziś nie wypada już ciekawie zarówno jeśli chodzi o metodę opowiadania, jak i konserwatywny przekaz filmu. Nie zestarzała się natomiast rewelacyjna kreacja Małgorzaty Braunek, która stworzyła wprawdzie groteskową, ale jakże fascynującą kobiecą postać. W swoich wielkich okularach przeciwsłonecznych wciąż wygląda na ekranie jak żywiołowa współczesna dziewczyna, urzekająca witalnością i urodą.

"Wioska przeklętych" znanego reżysera Johna Carpentera to remake filmu z 1960 roku, na podstawie powieści Johna Wyndhama. W małym miasteczku wszyscy zapadają nagle w kilkugodzinną śpiączkę. Wskutek tego dochodzi do tragicznych zgonów, gdyż niektórzy śnią, prowadząc auto czy zasypiają przy włączonym grillu. Wkrótce po tym, okazuje się, że w tym samym czasie, kiedy wszyscy stracili przytomność, grupa kobiet zaszła w ciążę.

W latach osiemdziesiątych filmowcy wielokrotnie podejmowali tematykę trudnej młodzieży. Niewiele produkcji miało w sobie jednak tyle surowości, co obraz w reżyserii Penelope Spheeris. "Chłopcy z sąsiedztwa" ilustrują skutki braku kontroli i wsparcia rodziców oraz nadmierną ekspansję przemocy w mediach. Zanim świat usłyszał o "Urodzonych mordercach", kilka lat wcześniej temat nastoletnich zabójców został podjęty przez Spheeris w mocno autentycznym i realistycznym filmie.

Niektóre filmy funkcjonują w historii kina jak miłosny pomnik sławnej aktorskiej pary. Oprócz słynnego "Basenu" z Romy Schneider i Alainem Delonem można tu wymienić również "Ucieczka gangstera" z 1972 roku. To na planie tego obrazu poznali się bowiem Ali MacGraw i Steve MacQueen, by w kolejnych latach stworzyć jedno z najpopularniejszych hollywoodzkich małżeństw. W filmie Sama Peckinpaha oboje wyglądają zjawiskowo, stanowiąc prawdziwe ikony stylu lat 70.

"Może to miłość do innych planet, a może niechęć do tej właśnie, sprawiła, że zawsze marzyłem o locie w kosmos" - mówi bohater dystopijnego filmu "Gattaca". Obraz Andrew Niccola to pesymistyczna opowieść o przyszłości, w której DNA z góry wyznacza człowiekowi miejsce na drabinie społecznej. Mroczna wizja kształtowania świata za pomocą eugeniki nieprzypadkowo przypomina wszystkie praktykowane w historii ludzkości eksperymenty z dziedziny inżynierii społecznej, na czele z nazizmem.

Polskie kino lat dziewięćdziesiątych oferowało wiele ciekawych i niekonwencjonalnych pomysłów. Jednym z przykładów był film "Billboard" w reżyserii Łukasza Zadrzyńskiego z 1998 roku. Już od pierwszej sceny dzieło wzbudzało wewnętrzny niepokój, mieszając blichtr świata przesłodzonych reklam ze sferą podziemnego mroku. To produkcja dla ludzi o mocnych nerwach. "Billboard" spotkał się z negatywnymi głosami krytyków, przez co dopiero po latach doceniono kunszt i oryginalne podejście reżysera.

W wielu horrorach ważną rolę odgrywają tak zwane jump scare'y, czyli momenty, mające na celu nagłe i gwałtowne wystraszenie członków publiki. Wszystkie te triki są często wspomagane przez sugestywną muzykę, która ma wprowadzać na ekranie odpowiedni nastrój rosnącego napięcia i grozy. Istnieją jednak pozycje wymykające się tym gatunkowym schematom. Czasami zdarza się trafić na obraz, w którym nacisk kładzie się nie na efekt szoku, ale bardziej na budowanie klimatu tajemnicy.

"Anioł przy moim stole" to filmowa biografia słynnej nowozelandzkiej pisarki, Janet Frame, zrealizowana z wrażliwością i czułością dla głównej bohaterki. Historia kobiety, która większość młodości spędziła w szpitalach psychiatrycznych i została cudem ocalona przed zabiegiem lobotomii, ponieważ wygrała konkurs literacki, jest naprawdę niezwykła. Jane Campion z właściwą sobie wnikliwością maluje złożony portret mieniący się rozmaitymi odcieniami.

"W pogoni za sukcesem" to lekka i klimatyczna produkcja, utrzymana w jesiennych barwach. Peter Bogdanovich zilustrował losy młodych ludzi, którzy pragną zrealizować marzenie o zawodowym zajmowaniu się muzyką. Po latach film kojarzony jest przede wszystkim z uroczą Samanthą Mathis oraz faktem, że było to ostatnie dzieło, w którym wystąpił River Phoenix, tuż przed nagłą i tragiczną śmiercią. Przenieśmy się na chwilę do malowniczego świata Nashville.

18 lutego 1996 roku na antenie stacji TVP1 zadebiutował serial "Matki, żony i kochanki". Była to produkcja przełomowa dla polskiej telewizji. Scenariusz opierał się na przedstawieniu kobiecych losów z różnych perspektyw. Krytycy nie zawsze byli przychylni, ale mimo to, co tydzień miliony widzów zasiadało przed telewizorami, aby śledzić losy Doroty, Hanny, Wiktorii i Wandy. Z jakiego powodu serial odniósł sukces i dlaczego był tak ważny?

"Dziwią się, dlaczego mając dwadzieścia lat nie chcemy pracować po szesnaście godzin dziennie. Nie chcemy mieć BMW i dlaczego nie interesuje nas kultura, którą stworzyli. Jednak pozostaje pytanie, co my zrobimy, jak naprawimy zło, który oni wyrządzili. Drodzy absolwenci odpowiedź jest prosta - Nie wiem" - te słowa głównej bohaterki rozpoczynają film "Orbitowanie bez cukru". Debiut reżyserski Bena Stillera to jedno z najważniejszych dzieł ilustrujących codzienność pokolenia X.

Są takie thrillery, które niesłychanie zapadają w pamięć, a telewizje chętnie wracają do ich emisji. Do takich filmów należy "Kolekcjoner kości" z 1999 roku, w reżyserii Phillipa Noyce'a, według powieści Jeffery'ego Deavera.

Przełom lat 60. i 70. to szczególny okres w kinie amerykańskim. Przewodnią rolę odgrywał wówczas nurt zwany nowym Hollywood. Obejmował on wiele gatunków, a cechował się innym, bardziej autorskim podejściem do realizacji filmów, zatarciem granicy między dobrem a złem, czy momentami przejmującym wydźwiękiem. Napędzany był zaś przez kulturowo-społeczne zmiany, polityczne kryzysy oraz upadek autorytetów starej Ameryki.

Dynastia Tudorów, a zwłaszcza burzliwe dzieje Henryka VIII od wielu dekad stanowią niezmienny obiekt fascynacji kina historycznego. Wśród filmów poświęconych tej tematyce z pewnością wyróżnia się "Anna tysiąca dni" - brytyjska wysmakowana produkcja z Geneviève Bujold i Richardem Burtonem w rolach głównych. Nakręcony w 1969 roku obraz do dziś zachwyca rozmachem, kostiumami i wiernym oddaniem kolorytu epoki. Stanowi również jeden z najlepszych filmowych portretów głównej bohaterki - Anny Boleyn.

Film czeskiego reżysera nie ma w sobie nic z mrocznej atmosfery erotycznego thrillera, jaką posiada dzieło Frearsa. Na pozór jest po prostu barwnym freskiem z epoki, wypożyczonym z rokokowych buduarów światowych dam. Forman reinterpretuje powieść, nadając jej przesłaniu nieco lżejszy, co nie znaczy, że bardziej optymistyczny wymiar. Jego spojrzenie jest pełne gorzkiej ironii w stosunku do świata przedstawionego i bohaterów.

Produkcji ilustrujących losy licealistów w ostatnich dekadach powstało na pęczki. Jednak niewiele mogło poszczycić się taką ilością humoru i ciepła jak "Jezioro marzeń". Główni bohaterowie serialu wychodzili poza dotychczasowe schematy i zapisali się w annałach amerykańskiej popkultury. Na tle postaci chociażby z "Beverly Hills, 90210" wydawali się być zwyczajni, przez co miliony ówczesnych nastolatków mogło się z nimi utożsamiać.

Koszykówka, nastoletnie dylematy oraz rodzinne tajemnice - w taki sposób Mark Schwahn wprowadził widzów w rzeczywistość "Tree Hill" w pierwszym odcinku. "Pogoda na miłość" to jeden z najciekawszych seriali młodzieżowych z początku dwudziestego pierwszego wieku. W trakcie dziewięciu sezonów mogliśmy obserwować, w jaki sposób bohaterowie dorastają i próbują radzić sobie z przeciwnościami losu.

Pod koniec lat osiemdziesiątych Aaron Spelling był jednym z najbardziej znaczących producentów telewizyjnych. Miał wpływ między innymi na takie tytuły jak "Dynastia", "Aniołki Charliego" czy "Statek miłości". W 1990 roku do jego portfolio dołączył serial "Beverly Hills, 90210". Produkcję nazywano "Dynastią" dla młodzieży, gdyż nikt wcześniej nie sportretował tak próżnych i ekstrawaganckich nastolatków. Z ekranów uderzał kult pieniądza i władzy, na których tle rozgrywały się licealne dramaty.

"Beztroskie lata w Ridgemont High" uznawane są przez krytyków za jedną z najciekawszych komedii młodzieżowych. Film w lekki sposób poruszał wiele problemów trapiących młodych ludzi. Produkcja okazała się przepustką do hollywoodzkiej kariery dla występującej w niej aktorów. Zanim więc lato odejdzie na dobre, przenieśmy się do rzeczywistości kalifornijskich nastolatków z lat osiemdziesiątych.

"Moje wielkie greckie wesele" z 2002 r w reżyserii Joela Zwicka jest jedną z bardziej znanych i kasowych komedii romantycznych. Za sukcesem filmu stoi przede wszystkim główna aktorka i scenarzystka tego filmu - Nia Vardalos. Wcześniej historia była wystawiana przez nią jako krótki jednoosobowy spektakl. Dzięki pomocy Rity Wilson i Toma Hanksa udało się przenieść sztukę na wielki ekran.

Film ukazuje od kulis zasady funkcjonowania jednego z ośrodków "Monaru", w którym leczą się młodzi ludzie walczący z nałogiem. Tytuł zaś stanowi nawiązanie do głosowania przeprowadzonego wśród pacjentów, mającego zdecydować czy chłopak, który uciekł wcześniej z ośrodka, ma prawo do niego powrócić.

Lata osiemdziesiąte można śmiało nazwać złotą erą dla seriali akcji. Wystarczy wspomnieć takie tytuły jak: "Policjanci z Miami", "Drużyna A", "Nieustraszony". Ten bogaty okres męskich herosów rozpoczęła historia Thomasa Magnuma. "Magnum" po raz pierwszy pojawił się na ekranach telewizorów pod koniec 1980 roku. Połączenie sensacyjnej intrygi z ironicznym humorem uwiodło widzów na kolejne osiem lat.

Malownicze ujęcie Szczecina, odgłos radia, spiker wygłaszający następującą przemowę: "Dzień dobry, a właściwie dzień upalny. Godzina 14:55, 36 sześć stopni w cieniu. Maturzystom się jak widać upiekło. Mam nadzieję, że już wymyślają plany na swoją wspaniałą przyszłość, byle im tylko ten żart nie zaszkodził. A dla tych, co mają już egzamin dojrzałości za sobą, piosenka zespołu Varius Manx". Po chwili możemy usłyszeć fragment "Wolnych ptaków" wspomnianej powyżej grupy Varius Manx.

"Bez szans" w reżyserii Taylora Hackforda przenosi widzów do świata wielkich przekrętów i kryminalnych intryg. Akcja filmu rozgrywa się w bogatych dzielnicach Los Angeles i biednych częściach Meksyku, które mocno kontrastują z przepychem Miasta Aniołów. To właśnie w "Bez szans" Jeff Bridges otrzymał możliwość zagrania jednej z pierwszych poważniejszych ról w karierze, a Rachel Ward po premierze filmu doczekała się statusu seksbomby.

"Wolny dzień Ferrisa Beullera" przenosi widzów do bajecznego świata z lat osiemdziesiątych. John Hughes w swoim filmie umiejętnie połączył młodzieńczą fantazję, dużą ilość humoru i końcowy morał. W końcu któż wzorem Ferrisa nie chciałby czasami wziąć spontaniczny "dzień wolny" w swoim życiu?

Są takie komedie romantyczne, które za każdym razem chętnie się ogląda, bo mają w sobie dużo ciepła i pozytywnego przekazu. I taką właśnie komedią jest "Ja cię kocham, a ty śpisz" Jona Turteltauba.

W latach osiemdziesiątych seriale policyjne cieszyły się dużą popularnością w Stanach Zjednoczonych. Wystarczy wspomnieć chociażby o "Policjantach z Miami". W 1987 roku, dopiero raczkująca telewizja Fox zaproponowała widzom produkcję pt. "21 Jump Street". Serial miał być skierowany przede wszystkim do młodych odbiorców. Podejmował on trudne tematy, które były związane z problemami wchodzących w dorosłość nastolatków.

Jeśli gdziekolwiek na świecie można odnaleźć radość życia, to z pewnością "Pod słońcem Toskanii". Ten świetlisty, pełen bajecznych widoków film pozwala na chwilę przenieść się do krainy, gdzie nawet smak winogron jest fioletowy, cyprysy czytają z ludzkiej duszy, a z okien kamiennych domów rozciąga się widok na pola żółtych słoneczników i czerwonych maków. W takim otoczeniu naprawdę można odzyskać wiarę w to, że jeszcze warto zacząć wszystko od nowa, tak jak główna bohaterka, Frances.

W roku 1990 wielkim kinowym hitem okazał się film "Pretty Woman". Julia Roberts w roli młodej prostytutki i Richard Gere jako jej wybawca porwali tłumy widzów. Mało osób jest jednak świadomych, że dekadę wcześniej to Richard Gere sportretował osobę świadczącą usługi seksualne. "Amerykański żigolak" w reżyserii Paula Schradera przenosi odbiorców do brutalnego świata bogatych ekscentryków i ludzi, którzy za duże pieniądze są w stanie zrobić wszystko.

Mimo że moda i obyczajowość lat 80. już dawno odeszły do lamusa, historia rodzinnych relacji wciąż często toczy się po tych samych torach. Nagrodzony pięcioma Oscarami komediodramat Jamesa L. Brooksa jest poruszającym obrazem familijnych zawiłości, które rodzą się z ciągłych niedopowiedzeń i przemilczeń. Matka i córka, mąż i żona, partner i partnerka - wszyscy gubią się w ślepych zaułkach komunikacyjnego fiaska. Tytułowe "Czułe słówka" są wypowiadane bowiem zwykle nie w porę i stale za późno.

Historia Elizabeth Gilbert od lat stanowi żywą inspirację dla początkujących twórców. Kobieta, która przez wiele lat bez powodzenia próbowała zaistnieć w literackim świecie i musiała się imać rozmaitych zajęć, by zapewnić sobie byt, w 2006 roku wydała w końcu autobiograficzną książkę. Sukces publikacji przewyższył najśmielsze oczekiwania, na całym świecie stała się bestsellerem, a Hollywood postanowiło nakręcić jej ekranizację. Tak oto na ekrany trafiło "Jedz, módl się, kochaj".

Wydarzenia, które rozegrały się w Jerozolimie ponad 2000 lat temu, dzięki niezwykłemu realizmowi ożywają i szokują odbiorców. Właśnie ze względu na drastyczny naturalizm "Pasja" podzieliła krytyków i widzów w ocenach. Z pewnością nikt tak jak Gibson, nie pokazał w kinie na wskroś ludzkiego wymiaru postaci Chrystusa. Jezus, który ze strachu poci się krwawym potem, krzyczy z bólu pod batogami rozrywającymi skórę, kona w męczarniach na krzyżu - jest żywym, cierpiącym, umęczonym ciałem Boga.

Temat uzależnienia od alkoholu jest stale wykorzystywany w świecie filmu. Być może budzi takie zainteresowanie, ponieważ dotyczy także ludzi związanych z samą branżą. Problem ten można ukazywać w różny sposób. Najczęściej, przynajmniej w czasach nam współczesnych, twórcy kierują się w stronę taniej eksploatacji, zarzucając widza obrazami nędzy i rozpaczy w postaci pijackich wybryków wulgarności i dosadności.

"Gry uliczne" w reżyserii Krzysztofa Krauzego to jeden z najoryginalniejszych polskich obrazów z lat dziewięćdziesiątych. Film wyróżnia się klimatem, intrygującym aktorstwem, ciekawym montażem i dobrze dobraną ścieżką dźwiękową. Choć po latach wydaje się nieco zapomniany, to warto wspólnie z Janem i Witkiem przenieść się do gorącego lata roku 1996.

"Rozdzielenie" to jeden z bardziej intrygujących seriali Apple TV. Historia Marka, który po śmierci żony bierze udział w eksperymencie polegającym na rozdzieleniu jego tożsamości zawodowej i prywatnej, z pewnością skłania do refleksji na temat biurokratycznego korpoświata naszych czasów. Kiedy oglądałam tę produkcję, nie mogłam się jednak oprzeć również skojarzeniom psychoanalitycznym. Dla mnie "Rozdzielenie" to historia utrzymana w duchu Jungowskim: o poznawaniu i integrowaniu własnego Cienia.

Colombo, Poirot, Sherlock Holmes... - telewizyjni detektywi, których ciężko zapomnieć, to tak niezwykłe postacie, a rozwiązywane przez nich zagadki kryminalne są tak ciekawe, że do seriali z tymi bohaterami chce się regularnie wracać. I właśnie do tego doborowego towarzystwa należy także tytułowy "Monk", serial stworzony przez Andy'ego Breckmana, realizowany w latach 2002-2009.

W 1955 roku odbyła się kinowa premiera "Buntownika bez powodu". James Dean po dziś dzień ma status ikony popkultury, a postać Jima Starka uznawana jest za archetyp nonkonformistycznego nastolatka. Trzy dekady później na ekranach pojawił się film "Gang Tuff" w reżyserii Fritza Kierscha. Obraz, który można określić "Buntownikiem bez powodu" przeniesionym do realiów lat osiemdziesiątych.

"Stowarzyszenie Umarłych Poetów" to znane dzieło Petera Weira, które zaowocowało jedną z najwybitniejszych ról w karierze Robina Williamsa. Aktor wcielił się tu w postać charyzmatycznego nauczyciela o niestandardowych metodach pracy, szturmem zdobywającego zaufanie i podziw swoich uczniów. Pod inicjacyjną opowieścią o okresie dojrzewania i poszukiwaniu indywidualnych dróg życiowych kryje się jednak coś więcej.

Czy dynamicznie rozwijająca się technologia jest w stanie pomóc ludziom w znalezieniu drugiej połówki? W najnowszej produkcji autorstwa Drew Hancocka dostajemy wizję świata, w którym "randkowanie" staje się o wiele prostsze, ale niesie też ze sobą nieprzewidziane konsekwencje. Tym samym reżyser dokonuje analizy kondycji współczesnych związków międzyludzkich. Robi to w sposób inteligentny oraz przewrotny, a także atrakcyjny wizualnie.

Stephen Daldry dostał za ten film pierwszą ze swoich nominacji do Oscara. "Billy Elliot" to historia o chłopcu z małego górniczego miasteczka w Anglii, który w nastoletnim wieku staje przed życiowym wyborem: czy kontynuować rodzinne tradycje czy też podążyć za jakże ekscentrycznymi w jego środowisku marzeniami o tańcu. W tle dokonują się bolesne przemiany społeczne w Wielkiej Brytanii epoki Margaret Thatcher, a wraz z nimi redefiniuje się wzorzec męskości.

Amerykańska kinematografia przyzwyczaiła nas do filmów, w których to bohaterowie dzięki wytrwałej pracy i szczęściu zmieniają swoje życie na lepsze. Słynny "american dream" był motywem przewodnim wielu kultowych produkcji, ale "Upadek" Joela Schumachera na pewno się do nich nie zalicza. Jest to jeden z najbardziej dołujących i nihilistycznych obrazów, które uświadamiają nam, jak cienka jest granica między zwykłym życiowym rozczarowaniem, a niepohamowaną żądzą zemsty.